Onderstaand verhaal werd geschreven door Karen Koomans, als hondengedragstherapeut verbonden aan Hondenschool en Adviescentrum 't HOS. Het verhaal werd in deze vorm per email gepost aan de leden van het Kwispel Forum, een groep van hondentrainers, dierenartsen, hondengedragstherapeuten en geinteresseerde hondeneigenaren die per email berichten uitwisselen over hondengedrag en -training.

Beste leden van het Kwispel Forum,

Graag maak ik jullie deelgenoot van het onderstaande verhaal. Niet om op mijzelf of onze hondenschool te cicken, maar ter inspiratie hoe fantastisch clickertraining soms kan werken. Het verhaal is in de onderstaande vorm verschenen in o.a. een blad van de dierenbescherming, dus misschien zijn er mensen die het al eerder gelezen hebben.

---

December 1998

Colin, een angstige hond die leerde om zichzelf aan te lijnen

Bij Hondenschool en Adviescentrum t HOS in Nieuwe Pekela zijn we zo'n 1 jaar geleden (juni 1997) begonnen met experimenteren met clickertraining. Inmiddels is onze hondenschool helemaal overgestapt op deze methode en gebruiken we alleen in uitzonderingsgevallen nog andere methodes en / of hulpmiddelen. Hoe meer ervaring we opdoen, hoe enthousiaster we worden! Voor degenen die dat niet weten: clickertraining is een methode waarbij je aan de hond leert dat een bepaald geluidssignaal (de clicker) betekent: wat je nú doet, daarmee heb je een beloning verdiend! Wanneer de hond de betekenis van de clicker eenmaal begrijpt, kun je hem heel snel allerlei gedrag aanleren door oefeningen in stapjes op te delen en het clicken heel precies te timen, zodat de hond precies begrijpt voor welk gedrag hij beloond wordt. Een enkele keer gebeurt het dat je door de clicker te gebruiken iets bereikt of meemaakt, dat zo bijzonder is dat je het graag aan anderen wilt doorvertellen. Dit is zo'n verhaal.

In een dierenasiel bij ons in de buurt komen we regelmatig langs om de honden te testen op hun aanleg en karakter, zodat de medewerkers van het asiel een zo goed mogelijk passende nieuwe baas kunnen vinden. In dit asiel (Dierentehuis Oost Groningen in Winschoten) werd zo'n twee weken geleden een kruising (Border Collie x Rottweiler??) gebracht, die als zwerfhond was opgepikt door de dierenambulance. De medewerkers van het asiel gaven hem de naam Colin.

Vanaf het eerste moment dat Colin in het asiel kwam was hij doodsbang. Zodra hij voetstappen hoorde die zijn kennel naderden schoot hij weg in de verst mogelijke hoek en wachtte daar trillend af wat er zou gebeuren. Wanneer je zijn kennel inging terwijl de ingang naar zijn nachthok dicht was probeerde hij telkens eerst of het mogelijk was om dwars door de wand van de kennel heen weg te komen en telkens wanneer dat niet bleek te lukken bleef hij in elkaar gedoken liggen. Wanneer je je daarna bewoog in zijn richting, al was het maar met je pink, dan gromde en dreigde hij om te proberen op die manier aan je te ontkomen. Door de spanning veranderde de kleur van zijn ogen; al met al een angstaanjagende aanblik!

Colin leek een hopeloos geval. Terwijl de dagen in het asiel verstreken leek hij eerder angstiger te worden, in plaats van dat hij tot rust kwam. We dachten na over een manier om Colin aan de lijn te krijgen, zodat hij in elk geval de kennel uit kon. Misschien zou hij buiten de muren van zijn hok meer ontspannen.

De hond droeg geen halsband, was niet te benaderen zonder dat je gebeten zou worden en hij maakte nooit ook maar één stapje in je richting die je zou kunnen belonen. Hij was voor iedereen doodsbang en zijn paniek was nog groter wanneer er iemand in de buurt kwam met een lijn of een halsband in zijn handen. We bedachten dat het fantastisch zou zijn wanneer we Colin zouden kunnen leren om - op veilige afstand van ons - zichzelf aan te lijnen! Nadat Colin had begrepen dat na het geluid van de clicker er een stukje worst uit de lucht viel en dat hij dat rustig kon opeten zonder dat ik dichterbij kwam of zelfs maar naar hem keek, maakten we in een lange sliplijn (lijn en halsband in één) een grote lus. Deze bevestigden we in de verste hoek van de kennel en vervolgens nam ik mijn positie in de andere hoek weer in. Hoewel Colin de lijn ook eng vond, vond hij mij nòg enger en dus moest hij wel naar de hoek waar de lijn met de lus als een soort "strop" was opgehangen (zo ver mogelijk bij mij vandaan). Ik clickte en beloonde voor elke aanraking met de neus tegen de lijn. Binnen een paar minuten had Colin het hier erg druk mee, gedreven door zijn honger naar worst. Stap voor stap leerde ik de hond dat zo maar ergens aanraken van de lijn niet meer genoeg was om een click en een stukje worst te verdienen; het ging om het aanraken van de lus. De volgende stap was het gedrag te veranderen van met de neus aanraken van de lus in je neus door de lus steken. Binnen een half uur na de allereerste click was Colin zo ver dat hij telkens zijn hele kop door de lus stak. Heel voorzichtig heb ik toen de lijn iets aangetrokken zodat hij daadwerkelijk was aangelijnd. Even was Colin weer in paniek, maar omdat ik nog steeds op ruime afstand van hem kon blijven en hem ogenschijnlijk negeerde, hield hij al snel op met vechten tegen de lijn (click+stukje worst..). De daarna volgende stappen gingen echt razendsnel. Eenmaal buiten de kennel viel direct het grootste gedeelte van de spanning weg; je zag de houding van de hond en vooral de uitdrukking in zijn ogen echt binnen een paar tellen veranderen!

Eenmaal buiten met Colin aan de lange lijn ben ik gaan clicken en belonen voor ieder stapje in mijn richting. Vijf minuten later had ik de hond op schoot en sindsdien is dat zijn lievelingsplekje...

Om Colin het vertrouwen in mensen te laten herwinnen hebben we hem tijdelijk opgevangen bij t HOS. Colin gaat nu vol vertrouwen op onbekende mensen af (want hij weet dat die soms ook clickers en brokjes hebben). Hij heeft geleerd om op commando te zitten, te liggen, te volgen, te komen en te blijven; dit alles binnen één week. Deze hond heeft ons hart gestolen. We zouden het fantastisch vinden wanneer er mede dankzij dit verhaal andere Colins in de wereld ook uit hun hok geholpen kunnen worden!

---

Deze gebeurtenis is inmiddels zo'n half jaar geleden. Colin is circa 6 weken bij ons gebleven en daarna is het gelukt om via, via, via een hele goede baas voor hem te vinden. Colin woont nu op een groot veebedrijf in Friesland. Hij sjouwt de hele dag achter de boer (zijn nieuwe eigenaar) aan. Omdat deze het zo sneu vond dat Colin niet mee kon op de trekker, heeft hij speciaal voor Colin een extra stoel in de trekker-cabine gemaakt. Ik heb een foto van ze gekregen, waarop te zien is hoe Colin met een apetrotse grijns op z'n smoel op deze stoel zit; hij kijkt niet in de camera maar 't lijkt alsof hij hoog vanuit die cabine "zijn" landerijen inspecteert...

Soms zitten dingen tegen. Maar soms maak je als hondentrainer / gedragsbegeleider iets mee zoals dit. De gebeurtenisssen met en rondom Colin gaven mij zoveel voldoening, iets wat je in clickertraining-termen een "jackpot" zou kunnen noemen!

Met vriendelijke groet,
Hondenschool en Adviescentrum 't HOS
Karen Koomans