De omgekeerde veronderstelling, namelijk dat de hond u kennelijk niet als leider accepteert wanneer hij ongehoorzaam is, is dus ook niet per definitie juist. Het kan zo zijn dat de hond u wel als ranghoger ziet, maar dat hij de betekenis van een bepaald commando nooit goed geleerd heeft.
Of misschien heeft hij geleerd dat niet gehoorzamen meer belonend is dan wel gehoorzamen (zie het onderstaande voorbeeld over het commando HIER). Het kán wel zo zijn dat het feit dat uw hond u niet als zijn leider wil accepteren de oorzaak is van ongehoorzaamheid, maar dat hoeft dus niet in alle gevallen zo te zijn.
Om te kunnen begrijpen waarom een hond (soms) ongehoorzaam is, is het belangrijk om eerst te begrijpen hoe een hond leert. Een hond leert door te ervaren wat de directe gevolgen zijn van een gebeurtenis of van zijn eigen gedrag.
Wanneer het directe gevolg van zijn gedrag voor de hond positief is, dan leert hij zich dit gedrag aan (m.a.w.: de hond zal het gedrag steeds gaan herhalen omdat dat gedrag hem iets positiefs oplevert). Het toepassen van deze regel is de basis voor het laten gehoorzamen van uw hond. U zult ervoor moeten zorgen dat het (gehoorzame) gedrag dat u van uw hond wilt zien voor de hond zó belonend is dat hij dit telkens gaat herhalen. Als voorbeeld nemen we het gehoorzamen op uw commando HIER.
Hoe komt het nu dat veel honden slecht luisteren naar het commando HIER? Hiervoor zijn een aantal verklaringen:
- Gek genoeg wordt door veel bazen het commando HIER niet echt ingetraind.
Veel bazen lijken in de veronderstelling dat een hond vanzelf wel weet dat hij moet komen als hij wordt geroepen. Vaak werkt dit bij een puppy ook nog wel; een pup is vaak nog wat onzeker en daarom geneigd om erg aan het baasje te ‘hangen’. Daarom maakt het ook nog niet uit wat het baasje roept. Vriendelijk klinkende woorden zijn meestal genoeg om een jonge pup snel naar de baas te laten komen. Het is echter verkeerd om hieruit te concluderen dat de pup het commando HIER begrepen zou hebben. Als de pup wat zelfstandiger is geworden ‘luistert’ hij dan ook niet meer.
- Veel hondenbazen straffen bij het trainen van het commando HIER op het verkeerde moment.
Bijvoorbeeld: u loopt met uw hond in het park. De hond is los en speelt met een andere hond. U wilt naar huis en roept de hond dus HIER. Uw hond luistert niet dus roept u wat harder. De hond speelt onverstoorbaar door. Na verloop van tijd en een heleboel ergernis komt de hond uiteindelijk tergend langzaam naar u toe. U wenst dit gedrag niet toe te staan en moppert dus op de hond. "Foei, voortaan kom je direkt én snel!" De hond heeft nu geleerd dat niet luisteren naar het commando HIER veel succesvoller is dan wel luisteren. Immers: niet naar de baas toe gaan betekent gewoon doorspelen en dus veel lol hebben en wel naar de baas toe gaan betekent op je kop krijgen en uit met de pret. Het is wel duidelijk welk gedrag een volgende keer herhaald zal worden! Het is dus heel belangrijk om een hond die naar u toe komt nooit te straffen maar altijd te belonen, zelfs al bent u eigenlijk nog zo boos.
- Veel hondenbazen "straffen" hun hond onbedoeld en onbewust voor het luisteren naar HIER. Wanneer het HIER-komen van uw hond altijd laat volgen door het aanlijnen van de hond en/of het beëindigen van de wandeling / terugkeren naar huis, dan leert u uw hond onbedoeld en onbewust dat luisteren naar uw HIER-commando voor de hond (overwegend) onprettige gevolgen heeft. Wen u aan om uw hond tijdens een wandeling regelmatig HIER te roepen, hem uitgebreid (het liefst met iets lekkers als uw hond daar gevoelig voor is) te belonen voor het komen en hem direct daarna weer "VRIJ" te geven. Lijn de hond niet altijd op dezelfde plaats weer aan maar wissel dit moment / deze plaats af, zodat voor de hond niet voorspelbaar is of HIER-komen betekent "lekkers halen en weer verder spelen" of "lekkers halen en aangelijnd worden".
- Veel hondenbazen gebruiken het commando HIER zonder het opvolgen van het commando te kunnen afdwingen. Wanneer uw hond het commando HIER in gemakkelijke situaties nog niet in 100% van de gevallen onmiddellijk opvolgt, moet u dit commando niet gebruiken wanneer de hond los en/of afgeleid is. Zeker niet in een situatie waarin u van te voren wel kunt raden dat de hond niet zal komen, zoals in het bovenstaande voorbeeld. Eerst zal uw hond het gedrag “naar u toe komen op het commando HIER” stapje voor stapje moeten leren, in steeds moeilijker situaties. Het kost veel tijd en geduld om uiteindelijk zover te komen dat uw hond ook onder de meest moeilijke omstandigheden komt als u hem roept, maar het is mogelijk!
In een situatie waarin u geen controle heeft over de hond, moet u in de aanleerfase dus nooit het commando HIER gebruiken (tenzij u zeker weet dat de hond direkt naar u zal luisteren). Zou u wel HIER roepen en uw hond komt niet, dan leert u de hond dat uw commando kennelijk niet persé gevolgd hoeft te worden door het komen naar de baas toe. U roept immers HIER en uw hond speelt gewoon door! U kunt in zo’n situatie beter alleen maar fluiten, de naam van de hond roepen, weglopen in de hoop dat de hond u achterna komt, of u mengen in het spel en de hond rustig aanlijnen. Eenmaal aangelijnd kunt u de hond eventueel alsnog het commando HIER geven, want nu heeft u de controle om het opvolgen van het commando af te dwingen (maar zonder te corrigeren, HIER-komen moet immers leuk zijn!). Leer de hond op deze manier dat het commando HIER altijd gevolgd wordt door naar de baas te komen, en dat komen rijkelijk beloond wordt.
